Жаңалықтар

Баспасөз хабарламасы 28 ақпан 2022ж.

Жамбыл облысының тұрғындары үшін 1 наурызда Біріккен Ұлттар ұйымының бастамасы бойынша Нөлдік кемсітушілік күні атап өтіледі. БҰҰ биылғы ұраны – «Зиян келтіретін заңдарды жою. Мүмкіндіктерді кеңейтетін заңдар қабылдау». АИТВ байланысты қандай да бір кемсітушілікке жол бермеу туралы мемлекеттің кепілдіктері Конституцияда, Халық денсаулығы туралы Кодексте және ҚР Денсаулық сақтау жүйесінде заңнамалық деңгейде бекітілген.

Кемсітушілік адамның құқықтарының әртүрлі негіздер бойынша бұзылуын білдіреді – соның ішінде әлеуметтік, діни, нәсілдік, ұлттық, жыныстық және т.б. – бұл күн АИТВ/ЖИТС ауыратын науқастарға деген жағымсыз көзқарасқа назар аудару мақсатында құрылды. Сонымен қатар бұл мұндай науқастарды емдеу мәселелері туралы ғана емес, олардың айналасындағылардың көзқарасы туралы болды. Аурудың белгілері мен ерекшеліктерін білмеу қорқынышты тудырады, бұл ауруды жұқтырған адамдарға деген дұрыс емес, әдетте агрессивті және қатал қатынасты, оларды оқшаулауға ұмтылуды тудырады.

Бүгінгі таңда АИТВ-мен өмір сүретін адамдардың 81 пайызы өз мәртебесін біледі, оның 79 пайызы антиретровирустық терапияда (АРТ), ал АИТВ өмір сүретін адамдардың 86 пайызы вирустық жолмен басылған.

Жыл сайын негізгі топтардың өкілдері (инъекциялық есірткіні қолданатын адамдар, секс-жұмыскерлер, ер адамдармен жыныстық қатынасқа түсетін ер адамдар) және жүкті әйелдер АИТВ көбірек тестіленуде. АИТВ ауыратын әйелдердің 98% – ы сау бала туады. АРТ қол жетімді болады, ол науқастарға диагноздан кейін бірден тағайындалады және тегін беріледі. ҚР Денсаулық сақтауды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының нысаналы көрсеткіші кезінде АРТ қамту – 71%, бүгінде-79% құрайды. 2022 жылдың 1 наурызына Жамбыл облысында АИТВ-инфекциясының 1535 жағдайы тіркелді.

Байланыстағы тұлға: алдын алу  бөлім меңгерушісі – 8 707 547 65 05

2022 жылдың 23 ақпан күні ЖИТС орталығының қызметкерлері оның ішінде Досымова Индира эпидемиолог дәрігер және психолог Бекманова Мереке Жамбыл облысы, Байзақ ауданының №6 жалпы орта мектеп оқушыларына АИТВ/ЖИТС және нашақорлық туралы ақпаратты бере отырып, салауатты өмір салтын ұстану бойынша түсіндірме жұмыстарын жүргізді. Сондай-ақ, АИТВ-мен өмір сүруші адамның құқықтарын құрметтеу мақсатында тәрбие жұмыстарын өткізді. Оқушылар іс-шара барысында АИТВ/ЖИТС алдын-алуы туралы шынайы ақпарат ала отырып, физиологиялық және әлеуметтік тұрғыдан бей-берекет жыныстық қатынасқа түсетін және есірткі мен психоактивті заттарды қолданатын жастарды күтіп тұрған қиындықтар жайлы сұрақтарды талқылап, тұжырым жасады. Жиынға мектептің құқықтық тәрбие-ісі жөніндегі орынбасары Ханшайым Нұрбаева сонымен қатар он беске жуық ата-аналармен  оқушылар қатысты.  оқушылар қатысты.

Тараз қаласының көпбейінді қалалық ауруханасына жоспарлы мониторингтік сапар болды. Дәрігер эпидемиолог Гүлжан Алдабергенқызы Калметова медицина қызметкерлері арасында биоматериалды алу бойынша семинар өткізді. Семинардың мақсаты: семинарға қатысушыларға қазіргі кезеңде АИТВ-инфекциясы/ЖИТС бойынша статистикалық деректерді, АИТВ/инфекциясының берілу жолдарын, АИТВ-инфекциясын кәсіптік жұқтырудың алдын алуды жеткізу. Медициналық қызметкерлерге АИТВ-инфекциясының алдын алу мәселелері бойынша сауалнама жүргізу.

Қамтылған медицина қызметкерлерінің саны – 84 дәрігер.

Тараз қаласының көпбейінді қалалық ауруханасына жоспарлы мониторингтік сапар болды. Дәрігер эпидемиолог Гүлжан Алдабергенқызы Калметова орта медициналық қызметкерлер арасында биоматериалды алу бойынша семинар өткізді. Қамтылуы — 71 орта медицина қызметкері.

2021 жылдың 1 ақпанынан 28.01.2022 жылға дейін облысқа COVID-19-ға қарсы вакцинасының 7 түрінің 1 650 170 дозасы жеткізілді:

– QazCovid-in (Қазақстан) 153 290 адамға 306 580 доза.

– Спутник V (Ресей) – 421 795 адамға 843 590 доза.

– Спутник Лайт (Ресей) – 10 000 доза.

– Coronavac (Қытай) – 17000 адамға 34000 доза.

– Hayat Vax (БАӘ және ҚХР)- 30 000 адамға 60 000 доза.

– Vero Cell Синофарм (Қытай)- 81 000 адамға 162 000 доза.

– Pfizer (АҚШ) – 117 000 адамға 234 000 доза.

18 жастан асқан адамдарды COVID-19-ға қарсы 2 рет вакцинациялау үшін Спутник V, QazCovid-in, Coronavac, Hayat Vax, Vero Cell-Синофарм 1 және 2 компоненті пайдаланылады.

Комирнати – Pfizer вакцинасы 12-17 жас аралығындағы жасөспірімдерді, жүктіліктің 16 – 37 аптасындағы жүкті әйелдерді және баланың 2 жасқа дейінгі емізетін әйелдерді 2 рет вакцинациялау үшін қолданылады. Ревакцинация үшін QazCovid-in, Vero Cell – Синофарм, Спутник Лайт және Pfizer қолданылады. Жамбыл облыстық ЖИТС орталығының медицина қызметкерлерін вакцинациялаумен қамту көрсеткіші тиісті контингенттің 100%-ын құрайды ( сол кезде жүкті және бала емізетін әйелдер, созылмалы ауруы бар қызметкерлер вакцинациялауға жатпады). Ревакцинация компаниялары сәтінен бастап тиісті медициналық қызметкерлердің 97-і ревакцинациядан өтті (қалған қызметкерлер уақыт өте келе  ревакцинация алады).

2022 жылғы 31 қаңтарда Жамбыл Облыстық ЖИТС орталығының  мамандары С.Ш. Дулатбаева және А.С. Цзи консультативтік-әдістемелік көмек көрсету мақсатында жедел медициналық жәрдем ауруханасына жоспарлы түрде шығу жүргізді. Семинар өткізілді, облыста АИТВ бойынша эпидемиологиялық ахуалға, АИТВ алдын алуға (жеке және медициналық), жедел жәрдем фельдшерінің төтенше жағдайда әрекет ету алгоритмі туралы бейнероликтер көрсетілді.

Жамбыл облыстық ЖИТС орталығының мамандары Мейіржан Ысқақ және Ботагөз Сәлменбаева АИТВ/ЖИТС мәселелері бойынша ақпараттану деңгейін арттыру АИТВ инфекциясының алдын алу мақсатында Жамбыл облыстық Жоғары медициналық колледжінің білімгерлеріне түсіндіру жолдарын жүргізді.
Іс-шараға аталмыш колледждің білімгерлерімен оқытушылары белсенділік танытып, пікірлерін білдірді.
Сонымен қатар Республикамыздағы, облыстағы және аудандағы  індеттік ахуал туралы салыстырмалы көрсеткіштерді мәлімдеді. Іс шара соңында қатысушылармен пікір алмасып, қойылған сұрақтарына жауап берді, видео ролик көрсетілді, көрнекті құралдар,парақшалар таратылды.

АИТВ-инфекциясын қан арқылы жұқтыру (инфекцияның парентеральді берілуі) АИТВ жұқтырған қан ағзаға – тікелей қанға түскенде, тері мен шырышты қабықтарды бұзған кезде, қанмен және басқа сұйықтықтармен, тіндермен және дене мүшелерімен жанасқанда болады. Егер вирус қанға тікелей енсе, жұқтыру қаупі өте жоғары. Мұндай жағдайлар жұқтырған донор қанын және одан алынған препараттарды құю кезінде, сондай-ақ ауру адамның (донордың) тіндері мен дене мүшелерін трансплантациялау кезінде туындауы мүмкін. Сондықтан АИТВ жұқтырғандар қан мен мүшелердің доноры бола алмайды. Жұқтыру мүмкіндігін болдырмау үшін донорлар АИТВ сынамасының теріс нәтижесі болса да донор болмау керек, өйткені адам «терезелік кезеңде» болуы мүмкін (терезелік кезең – жұқтырған кезден бастап оның дамуына дейінгі уақыт кезеңі). антиденелер, ұзақтығы 3 айдан 6 айға дейін). Есірткі заттарын көктамыр ішіне енгізген кезде ортақ құралдарды (шприцтер, инелер, сүзгілер, инфекция жұқтырған қанның қалдықтары болуы мүмкін ерітінділер) пайдалану кезінде АИТВ жұқтыру қаупі өте жоғары. Сондықтан инъекциялық есірткілерді  ешқашан қолданып көрмеген дұрыс. Есірткілерді қолданатын адамдарға тек бір реттік (немесе жеке) шприцтер мен құралдарды қолдану ұсынылады. АИТВ құлақ тесу, татуировка жасау және т.б. құралдарда қалған  қан арқылы жұғуы мүмкін. Осы мақсатта  пайдаланылатын инелер де бір реттік немесе әр қолданғаннан кейін зарарсыздандырылған болуы керек. Сондай-ақ, тіс щеткалары мен ұстараларды ортақ пайдаланудан аулақ болу керек, бірақ бұл жолмен жұқтыру қаупі аз.

Тараз қ. Төле би даңғылы,

64г +7 (7262) 45-65-32

aidstaraz@med.mail.kz                       Біз әлеуметтік желілердеміз

© 2021

3 қарашада Тараз қаласындағы №40 гимназия мектебінде «АИТВ: әрбірін тыңда» тақырыбында дәріс өтті. Жамбыл облыстық ЖИТС орталығының дәрігер-эпидемиологы Ысқақ Мейіржан 9-11 сынып оқушыларына арнайы бағытталған дәріс оқыды. «Сұрақ = жауап» форматында дәріске қатысушылар АИТВ берілу жолдары мен алдын алу шаралары туралы жақсы білімдерін көрсетті. Қамтылған тақырыптар: тестілеу түрлері, стигма және кемсітушілік, АИТВ қалай және қайда тестілеуден өтуге болады, не үшін АИТВ мәртебесін  білу қажет. Гимназия психологы Похильно Виктория әр адамның жауапкершілігі мен салауатты өмір салтын ұстанатынына сенім білдірді.

Тараз қ. Төле би даңғылы,

64г +7 (7262) 45-65-32

aidstaraz@med.mail.kz                              Біз әлеуметтік желілердеміз

2021 жылдың 3 желтоқсанында TИГУ студенттері үшін «АИТВ: әрбірін тыңда» тақырыбында Дүниежүзілік ЖИТС қарсы науқанға арналған дәріс өтті. Университеттің медициналық пунктінің мамандары Тәжібаева Сауле мен Шалимбетова Назым ұйымдастырушы ретінде АИТВ-инфекциясы туралы білім және оның болашақта өмірге әсері жастар үшін өте маңызды деп есептейді. Жамбыл облыстық ЖИТС орталығының психологы Бегманова Мереке Дүниежүзілік ЖИТС күрес науқаны, АИТВ берілу жолдары мен алдын алу шаралары, тестілеу түрлері, АИТВ өмір сүретін адамдарға қатысты стигма және кемсітушілік туралы айтты. Жыныстық жолмен берілу және нашақорлық тақырыбы да қозғалды.

Тараз қ. Төле би даңғылы,

64г +7 (7262) 45-65-32

aidstaraz@med.mail.kz                       Біз әлеуметтік желілердеміз

© 2021